Polska uczci Żołnierzy Wyklętych - setki wydarzeń w całym kraju
Liczne biegi i marsze pamięci, rekonstrukcje historyczne, projekcje filmów, wystawy i konferencje naukowe - tak Polska uczci szósty Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. W Białymstoku wiedza o bohaterach tzw. drugiej konspiracji będzie propagowana na stadionie przed meczem ekstraklasy, we Wrocławiu - w zabytkowym tramwaju.
W niedzielę w Krakowie staną pomniki Hieronima Dekutowskiego "Zapory" i Józefa Franczaka "Lalusia"; po raz trzeci zostanie też wręczona Nagroda im. Danuty Siedzikówny "Inki", ustanowiona przez Fundację AK w Londynie.
W piątek ulicami Gdańska przejdzie Droga Krzyżowa w intencji Niezłomnych - odczytywane będą fragmenty ich listów i pamiętników. W niedzielę tysiące gdańszczan wezmą udział w II Krajowej Defiladzie Pamięci Żołnierzy Wyklętych.
W niedzielę w Poznaniu na placu Wolności staną "Namioty Wyklętych", gdzie będzie można spotkać się z historykami i rekonstruktorami. W tym samym dniu w Szczecinie będzie można odwiedzić "Obozowisko Wyklętych" - piknik historyczny z udziałem rekonstruktorów.
Żołnierze Niezłomni coraz bardziej popularni
Gdy sześć lat temu Sejm ustanowił święto państwowe ku czci żołnierzy, którzy po zakończeniu II wojny światowej nie złożyli broni tworząc antykomunistyczne, niepodległościowe podziemie, z roku na rok zaczęło przybywać inicjatyw służących upamiętnieniu najważniejszych postaci tego ruchu i organizacji, w których działali.
Dziś uroczystości organizowane są także w małych miejscowościach, z których wiele ma swoich lokalnych bohaterów. Tylko w samym woj. warmińsko-mazurskim zaplanowano w najbliższych dniach kilkadziesiąt rozmaitych uroczystości poświęconych Żołnierzom Niezłomnym.
Zdaniem naczelnika IPN w Olsztynie Waldemara Brendy, takich wydarzeń z roku na rok jest w regionie coraz więcej. Zwykle są to inicjatywy obywatelskie, nad którymi obejmują patronat samorządy i inne instytucje. W wielu kościołach odbywają się msze w intencji zamordowanych żołnierzy.
Lokalny patriotyzm
Również szef działającego w Kielcach Stowarzyszenia Rekonstrukcji Historycznych "Jodła" Dionizy Krawczyński potwierdza, że uroczystości jest bardzo wiele i coraz częściej poświęcone są postaciom szerzej nieznanym, a ważnym dla miejscowych społeczności.
- Cieszę się, że te wydarzenia schodzą na coraz bardziej lokalny poziom, opowiadając nie o tych najbardziej znanych osobach z dziejów Polski, ale o Żołnierzach Wyklętych działających właśnie tutaj. Pamięć lokalna właśnie na tym polega - powiedział Krawczyński.
Choć formalnie Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych obchodzony jest 1 marca, w wielu miejscach Polski uroczystości będą odbywać się przez cały najbliższy tydzień.
Pierwsze zaplanowano w czwartek, ostatnie w połowie przyszłego tygodnia. Data 1 marca jako dzień upamiętnienia nie jest przypadkowa - tego dnia w 1951 r. w mokotowskim więzieniu komuniści zamordowali przywódców IV Zarządu Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość - kierownictwo ostatniej ogólnopolskiej konspiracji kontynuującej od 1945 r. dzieło Armii Krajowej.
Tegoroczne uroczystości zaplanowano we wszystkich województwach. Organizatorami są z reguły regionalne i lokalne władze, miejscowe stowarzyszenia i struktury Instytutu Pamięci Narodowej. W wielu miejscach swoje marsze zapowiedziały środowiska narodowe.
PAP