Ekspertka: prawo "ziemia tylko dla rolników" stworzy nową korporację

W styczniu resort rolnictwa przedstawił projekt ustawy "O wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa". Wprowadza on na 5 lat zakaz sprzedaży państwowej ziemi, która powinna zostać w gestii Agencji Nieruchomości Rolnych, a podstawową formą jej zagospodarowania ma być trwała dzierżawa. Ograniczenia nie będą dotyczyły gruntów, które mają być przeznaczone na cele publiczne, np. budownictwo mieszkaniowe, centra biznesowe, obiekty sportowe oraz działek do 1 hektara.

 

Nowa korporacja – rolnicy

 

W projekcie  zapisano też warunek, że nabywcą nieruchomości rolnej, może być wyłącznie rolnik indywidualny. Zdaniem dr Barbary Karwat-Woźniak "ustawa w dużej mierze zamyka zawód rolnika na ludzi z zewnątrz, jeśli wejdzie w życie w takim kształcie, może stworzyć swego rodzaju »korporację« dla osób, które chcą prowadzić działalność rolniczą".

 

- Jeśli ustawa w tym kształcie wejdzie w życie, to uprawnieni urzędnicy Agencji Nieruchomości Rolnych będą mogli decydować o każdej transakcji dotyczącej nieruchomości rolnych, a ich decyzje mogą być obarczone dużą dozą uznaniowości, czy daną ziemię może ktoś kupić - uważa ekspertka.

 

- Oczywiście, pewne regulacje w rolnictwie są niezbędne, ale skoro mamy wolny rynek, to nie można za daleko ingerować w prawa własności. Dlatego, według mnie, te ograniczenia do każdego kawałka ziemi są zbyt daleko idące - dodała.

 

"Ręczne sterowanie urzędników"

 

- Kto da gwarancję, że rolnik, który nabędzie ziemię rolną, a ustawa ta ma dać pierwszeństwo polskim rolnikom, nie nabywa jej po to, by ją przekształcić na cele nierolnicze, odsprzedać z zyskiem w przyszłości, również na cele nierolnicze? O wszystkim ostatecznie zdecydują urzędnicy, oni będą decydować o transakcjach ziemią. Ta sytuacja przypomina trochę ręczne sterowanie - stwierdziła dr Karwat-Woźniak.

 

Zwróciła też uwagę, że nadmierna koncentracja użytków rolnych w Polsce, poza nielicznymi przypadkami, które już się wydarzyły, zbytnio nie grozi przy tak rozproszonym stanie posiadania ziemi rolnej.

 

- Polski ustawodawca chce, by podstawą naszego rolnictwa były gospodarstwa do 300 ha. Skoro tak, to można ten cel osiągać inaczej niż przez uznaniowość i arbitralność państwa, i urzędników. Można na przykład zastosować rozwiązania podatkowe, które zniechęcać będą do nadmiernej koncentracji gruntów. Albo za pomocą systemu dopłat bezpośrednich, kredytów wspierać pożądaną z punktu widzenia polskiego ustroju rolnego strukturę obszarową - argumentowała ekspertka.

 

1 maja 2016 roku upływa obowiązujący od 2004 roku okres ochronny na zakup polskiej ziemi przez cudzoziemców; obcokrajowcy będą więc mogli kupować w Polsce ziemię rolną bez specjalnego pozwolenia MSWiA. Ziemia rolna w Polsce drożeje, ale jest tańsza niż w krajach zachodnich, dlatego pojawiły się obawy, że zamożniejsi obywatele z tamtych krajów będą wykupowali polskie grunty np. w celach spekulacyjnych.

 

PAP

Czytaj więcej