Seniorze, nie ignoruj wyglądu swojego brzucha. To może zwiastować raka

Choć od lat jednym z podstawowych narzędzi oceny stanu zdrowia jest BMI, naukowcy z Uniwersytetu w Lund w Malmö wskazują, że ten wskaźnik może nie oddawać rzeczywistego ryzyka zachorowania na nowotwory. Ważniejszy może być za to pomiar obwodu talii. Tłuszcz gromadzący się w tej okolicy wywiera bowiem większy wpływ na procesy chorobowe niż masa ciała. 

Na czym polegało badanie szwedzkich naukowców? 

Zespół badawczy pod kierunkiem dr. Minga Suna, dr. Josefa Fritza i dr Tanjy Stocks przeanalizował dane od 339 190 osób. Uczestnicy w latach 1981-2019 przeszli ocenę stanu zdrowia, w tym pomiary BMI i obwodu talii. Średni wiek badanych wynosił 51 lat. Diagnozy nowotworowe uzyskano dzięki danym ze Szwedzkiego Rejestru Nowotworów. Co istotne, 61 proc. danych oparto na obiektywnych pomiarach, a 39 proc. pochodziło z samooceny uczestników. 

Badacze porównywali ryzyko zachorowania na nowotwory związane z otyłością w zależności od wskaźników BMI i obwodu talii, uwzględniając wiele czynników mogących zakłócać wyniki:

• wiek,
• nawyki palenia,
• poziom wykształcenia,
• dochód,
• kraj pochodzenia,
• stan cywilny.  

Jakie nowotwory uwzględniono w szwedzkim badaniu? 

Zgodnie z klasyfikacją Międzynarodowej Agencji Badań nad Rakiem (IARC), analizowano ryzyko wystąpienia nowotworów, dla których istnieją silne dowody związku z otyłością. Należą do nich:

• rak przełyku (gruczolakorak),
• rak wpustu żołądka,
• rak okrężnicy i odbytnicy,
• rak wątroby i wewnątrzwątrobowych dróg żółciowych,
• rak pęcherzyka żółciowego,
• rak trzustki,
• rak piersi po menopauzie,
• rak endometrium i jajnika,
• rak nerki (rak nerkowokomórkowy),
• oponiak,
• rak tarczycy,
• szpiczak mnogi.

ZOBACZ: Popularna przyprawa niszczy zdrowie. Naukowcy alarmują: ryzyko rośnie o 330 procent

Dlaczego obwód talii mówi więcej o zdrowiu niż BMI? 

Naukowcy podkreślają, że tłuszcz trzewny, czyli ten otaczający narządy wewnętrzne, a niewidoczny na zewnątrz, wpływa silnie na procesy zapalne i hormonalne, które mogą sprzyjać rozwojowi nowotworów. Obserwacja trwała 14 lat. Nowotwory związane z otyłością stwierdzono u 18 185 osób. 

W przypadku mężczyzn zwiększenie obwodu talii o 11 cm podwyższa ryzyko rozwoju choroby aż o 25 proc. Natomiast u kobiet zwiększenie obwodu o 12 cm wiąże się z 13-procentowym wzrostem prawdopodobieństwa zachorowania. To mężczyźni powinni szczególnie zwracać uwagę na otyłość brzuszną. Różnica ta wynika z faktu, że mają oni większą tendencję do gromadzenia tłuszczu trzewnego, podczas gdy u kobiet dominuje tłuszcz podskórny i rozmieszczony obwodowo.

ZOBACZ: Seniorze, wystarczy dwa razy dziennie. Ten domowy sok ratuje jelita

Dla osób starszych to szczególnie ważna informacja. Wraz z wiekiem masa mięśniowa naturalnie się zmniejsza, a tłuszcz częściej gromadzi się w okolicy brzucha - co może nie być odzwierciedlone we wskaźniku BMI. W efekcie osoba z "prawidłowym" BMI, ale dużym obwodem talii, może w rzeczywistości znajdować się w grupie podwyższonego ryzyka.