RPO chce zmiany kodeksu karnego. Prawo do odszkodowania za niesłuszne zarzuty i oskarżenia

Obecnie Kodeks postępowania karnego przewiduje, że za niesłuszne skazanie, tymczasowe aresztowanie lub zatrzymanie obywatel może uzyskać odszkodowanie od Skarbu Państwa. Decyduje o tym sąd w trybie karnym. Nie ma zaś możliwości dochodzenia w tym trybie odszkodowania za niesłuszne przedstawienie zarzutów czy niesłuszne oskarżenie.

 

"Władza powinna ponieść odpowiedzialność"

Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca uwagę, że droga cywilna jest nieefektywna i uciążliwa. - Trzeba w niej wykazać bezprawność niesłusznego zarzutu czy oskarżenia, co nie jest łatwe - zauważa RPO.

- Tymczasem sam fakt niesłusznego postawienia zarzutów czy niesłusznego oskarżenia może wyrządzić szkodę i krzywdę, za co władza powinna ponieść odpowiedzialność - uważa Adam Bodnar.

 

Szkody materialne, rodzinne i moralne 

- Niemożność dochodzenia roszczeń z tego tytułu w postępowaniu karnym jest niezgodna ze standardami konstytucyjnymi - ocenia RPO. Poinformował, że wystąpił do Ministra Sprawiedliwości o rozważenie odpowiedniej zmiany Kodeksu postępowania karnego.

Zdaniem Adama Bodnara wieloletnie utrzymywanie stanu oskarżenia czy przedstawienia zarzutów może prowadzić do wyrządzenia znacznych szkód o charakterze materialnym, rodzinnym i moralnym.

 

W piśmie do Zbigniewa Ziobro podkreślił, że "wyrażona w ustawie zasadniczej zasada demokratycznego państwa prawa, z której wynika obowiązek działania władz w ramach zaufania obywateli do państwa, nakazuje traktować jako nieuprawnione (a zatem wywołujące odpowiedzialność) wszelkie działania nieuzasadnione i pozbawione tym samym przymiotu słuszności".

Czytaj więcej